Powstanie wybuchło 22 stycznia 1863 w Królestwie Polskim i 1 lutego 1863 na Litwie, trwało do jesieni 1864 (Ostatni oddział powstańczy księdza generała Stanisława Brzóski utrzymał się na Podlasiu do wiosny 1865) , zasięgiem objęło ziemie zaboru rosyjskiego, tj. Królestwo Polskie i ziemie zabrane. Zryw miał charakter wojny partyzanckiej ("Ukrywaj się, uderzaj i uciekaj w las"), podczas którego stoczono ok. 1200 bitew i potyczek.
W wyniku represji po stłumieniu powstania wielu ludzi zginęło, a kilkadziesiąt tysięcy zesłano na Syberię. Rozpoczęto również rusyfikacje społeczeństwa polskiego, mającego na celu upodobnienie Kongresówki do innych prowincji imperium Rosyjskiego. Rozpoczęto również konfiskowanie majątków szlacheckich obdarowując nimi oficerów rosyjskich.
Powstanie styczniowe 1863 roku, jakby niedocenione przez obecne pokolenie, odegrało w historii Polski bardzo ważną rolę. Nieregularna armia złożona z ochotników dwa lata stawiała opór najsilniejszej wówczas armii świata . Powstanie Styczniowe wywarło zasadniczy wpływ na "wybicie się Polski na niepodległość", klęska powstania nie zatrzymała niepodległościowych dążeń Polaków, była tylko krwawym etapem na długiej drodze do wolności. Józef Piłsudski napisał „Rok 1863 stoi na przełomie naszych dziejów; stara Polska umiera - nowa się rodzi. Pod wpływem wypadków roku 1863 rodzi się inna Polska innym ujęciem życia i jego zadań. Skutki sięgają tak daleko, że śmiało rzecz można, że dziś jeszcze, gdy dziecko na świat przychodzi, jest obciążone rokiem 1863".
Powstanie styczniowe a Gmina Jabłonna
TRZCIANY. 26 września (6 października) o 6:00 rano zmarł Jan Grąbczewski 61 lat gospodarz w Trzcianach, urodzony w Kamienicy (Akt śmierci Parafia w Nowym Dworze Mazowiecki 1896 r. ( akt 81 )).
Jan Grąbczewski pochodził ze starej szlacheckiej rodziny Grąbczewskich herbu Nałęcz z „gniazdem rodzinnym” położonym w Grąbczewie Małym koło Naruszewa w pow. Płońskim, dziedzic na części wsi Falbogi Wielkie par. Kroczewo. W wyniku represji po Powstaniu Styczniowym został pozbawiony majątku, a rodzina została objęta zakazem posiadania ziemi przez okres 50 lat. Razem z rodziną osiedla się w Trzcianach.
Konstanty i Franciszek synowie Jana przez wiele lat byli związani z trzcianami, dzierżawiąc Folwark Trzciany aż do odzyskania przez Polskę Niepodległości.
Konstanty po 1918 roku kupił część ziemi po rozparcelowanym Folwarku II. Rodzina jego mieszkała na Trzcianach do końca II WŚ.
Wnuk Jana kpt. Czesław Grombczewski ps. JURAND to Bohater II Wojny Światowej. Ale to już inna historia.
Dziękujemy Panu Ryszardowi Doktorowi- Sołtysowi Trzcian za informację o uczestniku Powstania Styczniowego związanym z Trzcianami
Na chotomowskim cmentarzu parafialnym spoczywa Wincenty Rapczyński- uczestnik Powstania Styczniowego. W 2016 r. Urząd Gminy Jabłonna wykonał szereg prac, za sprawą których grób uczestnika wydarzeń z 1863 r. został wyremontowany (Urząd oczyścił elementy wykonane z piaskowca, oczyścił i pomalował żelaznego krzyża, ułożył kostkę granitową, ponadto w ramach przeprowadzonych prac wykonane zostały słupki z piaskowca na których zamontowano łańcuch).